własny

1. Na własną prośbę; na własne żądanie

a) «dobrowolnie, zgodnie z wolą zainteresowanego, na jego życzenie»: Policja podała, że na własną prośbę wypisał się ze szpitala. Rzecz 15/03/2000.

b) żart. «z własnej winy»: (...) wbrew zdrowemu rozsądkowi, na własną prośbę po raz kolejny nacinam się na rudego i zimnego drania. Cosm 10/2000.

2. Robić coś na własny rachunek, na własne konto «robiąc coś, ponosić za to pełną odpowiedzialność»: W Anglii faceci są samodzielni. Dość wcześnie wyprowadzają się z domu i żyją na własny rachunek. Cosm 5/2000. Maleje efektywna liczba robotników w sektorze państwowym, gdyż niektórzy robotnicy porzucają oficjalną pracę, by pracować na własne konto (...). T. Kowalik, J. Hausner, Ekonomiści.

Bać się, lękać się własnego cienia zob. cień 2.

Być (rzadkim) gościem we własnym domu zob. gość 1.

Być skazanym na własne siły zob. skazać 1.

Być w zgodzie z własnym sumieniem zob. zgoda.

Chodzić, iść, pójść, wyjść itp. za własną potrzebą zob. potrzeba 1.

Chować, brać pieniądze do własnej kieszeni zob. kieszeń 1.

Coś rządzi się własnymi prawami zob. rządzić się.

Iść, pójść, podążać itp. własną drogą; chodzić własnymi drogami, ścieżkami zob. droga 10.

Mieć własne życie zob. życie 13.

Mierzyć kogoś, coś własną miarką, miarą zob. mierzyć 1.

Miłość własna zob. miłość 1.

Mówić, przemówić własnym głosem zob. głos 7.

Na własną rękę zob. ręka 35.

Nie (chcieć) wierzyć, nie dowierzać własnym oczom, uszom zob. wierzyć 1.

Nie poskąpić dla kogoś, dla czegoś własnej krwi zob. poskąpić.

Opowiadać, powtarzać itp. coś własnymi słowami zob. słowo 17.

Pobić kogoś jego własną bronią zob. pobić.

Poznać coś, doświadczyć czegoś, przekonać się o czymś na własnej skórze zob. skóra 10.

Przerobić kogoś na własne kopyto zob. kopyto 1.

Przerobić, robić, zrobić coś na własną modłę zob. modła 3.

Słyszeć coś na własne uszy zob. ucho 27.

Smażyć się, kwasić się, kisić się, tkwić itp. we własnym sosie zob. sos 4.

Spróbować, próbować własnych sił gdzieś, w czymś, jako ktoś zob. siła 11.

Stać, stanąć na własnych nogach, stać, stanąć o własnych siłach zob. I stać 5.

Upiec własną pieczeń przy czyimś, cudzym ogniu zob. pieczeń 2.

Urosnąć, zyskać we własnych oczach zob. oko 62.

Widzieć tylko własny nos, koniec, czubek własnego nosa; nie widzieć, nie patrzeć dalej (niż koniec, niż czubek) własnego nosa zob. nos 22.

Widzieć (tylko) własny pępek, zapatrzyć się we własny pępek zob. pępek 2.

Własne podwórko zob. podwórko 2.

Własnym przemysłem zob. przemysł.

Własnym sumptem zob. sumpt.

Wrócić, powrócić itp. na własne śmieci; zostać, pozostać itp. na własnych śmieciach zob. I śmieć.

Wyhodować żmiję na własnym łonie, na własnej piersi zob. wyhodować.

Wziąć, brać sprawę (sprawy) we własne ręce zob. sprawa 7.

Zapłacić za coś własną krwią zob. krew 37.

Zjadać, pożerać własny ogon zob. ogon 4.

Zmaleć, maleć, stracić, tracić we własnych oczach zob. oko 82.

Znać coś jak własną kieszeń zob. kieszeń 16.

Zostawić coś własnemu losowi, własnemu biegowi zob. zostawić 1.

Z własnej woli zob. wola 10.

Żyć własnym życiem zob. żyć 9.

Żyć z pracy własnych rąk zob. żyć.